De juiste woorden vinden om te reageren op ondenkbaar verdriet – het verlies van een kind – is ontzettend moeilijk. En we moeten daar heel eerlijk in zijn: er zijn foute woorden. Ouders van een overleden kind krijgen soms dingen te horen die hen ontzettend diep kwetsen. Die hen helemaal uit evenwicht brengen. Maar het ‘doodzwijgen’ van verdriet, doen alsof er niets gebeurt is en na een holle ‘veel sterkte’ gewoon overgaan tot de orde van de dag, dat doet wellicht nog veel meer pijn.
We zien het dan ook als onze missie om de omgeving van (groot)ouders die een kind hebben verloren woorden te geven. Op deze pagina geven we je graag een aantal heel concrete tips en voorbeelden. Hopelijk kunnen ze je inspireren tot mooie gesprekken. Tot lieve zinnetjes die voor ouders wel degelijk een groot verschil kunnen maken.
Schrijf een kaartje
Sociale media zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven en spelen in gelukkige en verdrietige tijden vaak een belangrijke rol bij onze omgang met elkaar. Ook wanneer een kind(je) sterft uiten ouders hun verdriet vaak op sociale media. En dat kan een zegen zijn, want ouders krijgen op die platformen dan vaak een tsunami aan hartjes en korte zinnetjes van steun en kracht. Maar… probeer er wel op te letten dat zo’n digitaal hartje je niet ontslaat van je verantwoordelijkheid in de ‘echte’ wereld. Dat klinkt misschien zwaar, maar wij zijn er bij het Berrefonds wel degelijk van overtuigd dat je – wanneer er in je omgeving een kind sterft – mee kan en moet zorgen voor het ondersteunen van het getroffen gezin. En een snelle ‘veel sterkte’ op sociale media is een mooi begin, maar het zou daar niet mogen ophouden. Wij zijn fan van regelmatige kaartjes of kleine koestergeschenkjes. Omdat je op die manier kan laten zien dat je het verdriet erkent en het is ook een manier om aan te geven dat je echt tijd wil maken om er voor een gezin te zijn. Maar het is niet eenvoudig om de juiste woorden te vinden. In ons boek ‘Het rouwt in jou’ geven we een heleboel voorbeelden. Hier geven we alvast enkele concrete tips:
- Durf de naam van het overleden kind(je) te vermelden op het kaartje.
- Schrijf gerust ‘hier heb ik geen woorden voor’ of ‘ik weet niet wat ik kan schrijven’, dat is helemaal oké.
- Als het kindje stierf tijdens de zwangerschap of net na de geboorte, mag je de ouders zeker proficiat wensen, ze werden mama en papa!
- Beschrijf een mooie herinnering of anekdote, dat mag echt heel concreet.
- Het is fijn om een kaartje te krijgen op verjaardagen en andere bijzondere data, maar ook op een ‘gewone’ dag kan een kaartje wonderen doen.
- Kies een mooi kaartje dat bij het gezin past.
Op ons Pinterestbord verzamelden we heel wat inspiratie voor passende quotes en korte tekstjes.
Durf namen noemen
Voor de meeste ouders kan het ontzettend veel deugd doen als ze zelf de kans krijgen om de naam van hun overleden lieveling te noemen. En ook andersom kan het ontzettend fijn zijn om anderen de naam van een kind dat gemist wordt te horen zeggen. Wees dus niet bang om de naam van het kind uit te spreken. Zorg wel altijd dat je dit even navraagt bij de ouders of ze het prettig vinden. Alleen al die vraag stellen geeft aan dat je belang hecht aan de manier waarop het gezin een heel eigen invulling wil geven aan hun gemis en verdriet.
Wij proberen bij het Berrefonds ook regelmatig kansen te creëren om overleden kindjes te eren en hen in de spotlights te zetten. Zo ontstaan er meer kansen over verdriet en gemis en krijgt de omgeving een concrete manier om aan het gezin te tonen dat ook zij het kind(je) missen:
- Het kan helend zijn om vanuit de framily of samen met de ouders een actie op te zetten ter ere van het overleden kind(je). Dat kan bijvoorbeeld ten voordele van onze vzw. Ontdek hier wat je zoal kan doen.
- Onze jaarlijkse mini-Ekiden is een manier om samen te verbinden rond een overleden kind(je). Door samen een wedstrijd te lopen en een verbindende dag te beleven vol warmte, troost en knuffels zijn kindjes die fysiek niet meer bij ons zijn, plots weer heel dichtbij.
- Hou onze kalender in de gaten voor al onze acties en evenementen want we organiseren heel vaak nieuwe dingen of zetten samenwerkingen op, bijvoorbeeld ter ere van Wereldlichtjesdag in december.
Onze huisdichter
Omdat het soms moeilijk is om de juiste woorden te vinden en mooie woorden ontzettend troostend kunnen zijn, heeft het Berrefonds een eigen huisdichter. De lieve Janis achter het prachtige ‘SMOOJ reageerde meteen positief toen we haar de vraag stelde. Zij schrijft voor ons gedichten op moeilijke dagen en er zit al een mooie selectie wenskaarten in onze webshop. We plannen de komende maanden nog veel meer moois samen.
Zelfgemaakte koesterkaartjes
In het voorjaar van 2020 waren we allemaal in de ban van covid-19. Zeker in tijden van ‘social distancing’ is zorgen voor gezinnen die geconfronteerd worden met immens verdriet een grote uitdaging. Omdat knuffels, bezoekjes en fysiek zorgen voor elkaar even niet meer mogelijk zijn, besloten we als Berrefonds op een andere manier te inspireren. We maakten mooie koesterkaartjes om zelf te downloaden en wat lieve woorden te sturen.
Je kan de kaartjes gewoon thuis afprinten op één A4 en dan verknippen. Misschien heb je nog wat dikker, neutraal (knutsel)papier in huis dat in je printer past, dat kan je perfect gebruiken. Of kleef de geprinte kaartjes op gekleurd karton om een mooi, stevig kaartje te krijgen. Heb je geen printer? Geen probleem, laat je dan gewoon inspireren door dit idee en knutsel zelf een kaartje in elkaar, laat je kinderen een tekening maken en schrijf er een lieve tekst bij of kies voor een ouderwetse brief.
Een bingo van foute uitspraken
We vinden het ontzettend belangrijk dat framily voldoende woorden van troost en ondersteuning kan vinden. En we hopen je al geïnspireerd te hebben. Maar laat ons dan toch eindigen met iets gedurfder. Want ja, we winden er geen doekjes om, er zijn ook heel pijnlijke en ‘foute’ uitspraken die ouders elke dag moeten aanhoren. We willen die graag de wereld uit helpen. En we maakten daarom in ons boek ‘Het rouwt in jou’ een Bingo van foute uitspraken. Absoluut niet om je af te schrikken, wel als een kleine troost en herkenning voor ouders en wie weet ook als eye-opener naar de omgeving. Dit soort zinnetjes zeg je dus beter niet…
