Laat ons beginnen bij het begin, het allerbelangrijkste dat een gezin nodig heeft wanneer het getroffen wordt door het verlies van een kind(je) is erkenning. Ze moeten tijd en ruimte krijgen om te rouwen, om boos te zijn, om intens verdriet te hebben, om niet meer te weten hoe het verder moet. En ze moeten dat op een heel eigen manier kunnen doen. In onze taal gebruiken we niet voor niets woorden als rouwarbeid en verwerken. Ouders dragen dit verlies een leven lang mee. Er komt geen dag waarop ouders wakker worden en denken: ‘voilà, ik ben er klaar mee, ik ben er ‘over’.’
Wanneer de omgeving van een overleden kind voldoende ruimte geeft aan een gezin om het verdriet en het gemis in hun leven te verweven die voor hen goed voelt, dan kan dat wonderen doen voor de veerkracht en het leven na het verlies.
Maar we beseffen als Berrefonds maar al te goed dat het niet eenvoudig is om een gezin te ondersteunen. Dat je wellicht bang bent om de foute dingen te zeggen of te doen. Dat is helemaal normaal, maar laat je niet leiden door die angst en laat je ze niet verlammen om dan maar helemaal niets te doen.
En zal het soms eens knetteren? Zullen er vriendschappen een totaal andere invulling krijgen? Zal je je soms heel erg verbazen over de reactie van ouders? Zullen ze je misschien eens afsnauwen terwijl jij net aan de deur staat vol goede bedoeling en met een verse pot soep?
Yep, de kans is groot. En eerlijk? Wij vinden dat eigenlijk normaal. Wij vinden dat ouders die ruimte moeten krijgen, wanneer ze rouwen om een kind. Wanneer ze op zoek zijn naar een manier om aan de rest van hun leven te beginnen. Wanneer ze afwisselend boos, bang, wanhopig, weemoedig, verdrietig, hoopvol en ontroerd zijn. Misschien zelfs alles tegelijk.
De manier waarop ouders hun verdriet verwerken en de herinnering aan hun kind(je) kunnen koesteren en liefhebben is heel individueel. Heel uniek. En het is ook niet in steen gebeiteld. Het verdriet en de noden van ouders kunnen heel erg verschillen doorheen de tijd. Kort na het verlies kunnen de noden van ouders zelfs van uur tot uur verschillen. Dat is heel normaal.
Dat is vaak moeilijk en verwarrend voor de omgeving om te reageren. Ze weten niet wanneer ze iets ‘goed’ doen. Weet dan dat je niet alleen bent met dit gevoel en dat heel veel mensen in de omgeving van een gezin dat een kind(je) verliest met dezelfde twijfels en onzekerheden worstelen. Probeer te blijven vragen aan gezinnen wat ze op dat moment nodig hebben en stel je flexibel op. Probeer je in de mate van het mogelijke aan te passen aan hun veranderende noden. Want het is net die ruimte, die erkenning van hun verdriet die het voor ouders soms iets gemakkelijker maakt om hun immense verdriet te dragen.
Ouders voelen zich vaak erg alleen. Wanneer de eerste intense weken en maanden na hun verlies voorbij zijn, stellen ze jammer genoeg soms vast dat ze nog amper worden aangesproken op hun verdriet en gemis. Het is dus als omgeving heel belangrijk om erkenning te blijven geven: vandaag, gisteren en zeker morgen!