Als je een kind(je) verliest, overkomt je dat vaak als koppel. Het lijk dan ook logisch dat je meteen wordt gebombardeerd tot elkaars grote steun en toeverlaat. Je maakt immers hetzelfde mee. Alleen… vaak is dat niet zo. Want het is niet omdat je op exact dezelfde manier een kind verliest dat je ook hetzelfde voelt, hetzelfde denkt, dezelfde woorden gebruikt of dezelfde noden hebt. Verdriet kan een enorme impact hebben op jullie relatie. En het is heel logisch dat jullie elkaar misschien niet meteen vinden in jullie verdriet.
In goede en kwade dagen
Op het moment dat jullie een koppel werden waren het gelukkige tijden. Het was spannend om dezelfde interesses, overtuigingen, dromen en ambities te ontdekken. Het was leuk om te lachen met elkaars humor of de juiste manier te vinden in het omgaan met een ochtendhumeur. Maar de kans is klein dat jullie het bij de eerste dates ook al hebben gehad over hoe je zou reageren als jullie later een kind zouden verliezen. Je hebt waarschijnlijk nooit gepraat over de keuze tussen begraven en cremeren. Of je een naam wil geven aan je kindje dat tijdens de zwangerschap overlijdt en of jullie het intiem willen verwerken of iedereen het mag weten. Wees dus ook niet verbaasd dat plots blijkt dat jullie totaal anders denken over dit soort kwesties. Want dat is eigenlijk heel normaal. En hoe beangstigend die vaststelling ook kan zijn, weet dat de meeste koppels er echt in slagen om samen een manier te vinden om met elkaar verbonden te blijven in het verdriet.
Veel praten en soms… zwijgen
Met het risico dat we hier op het domein van de relatietherapeuten belanden, we kunnen alleen maar de ervaringen delen van heel wat ouders die jullie zijn voorgegaan: praat. Blijf praten met elkaar. Zelfs al gaat het goed en zitten jullie helemaal op dezelfde golflengte er zullen altijd kleine ergernissen of uitspraken zijn van de ene die de andere misschien kwetsen. Dus blijf daar zeker over praten, zorg dat kleine frustraties geen ontzettend grote relatieproblemen worden. Durf tegen elkaar benoemen wat je dwarszit, geef je noden aan. Zorg dat je elkaar blijft vinden.
En uiteraard, niet iedereen is een even grote prater. Voor sommigen is het misschien heel moeilijk om de juiste woorden te vinden (kleine knipoog naar de papa’s!). Probeer dan een persoonlijke code te vinden die bij jullie als koppel past. We hoorden al koppels die de symboliek van een kaarsje gebruiken. Steekt iemand een kaarsje aan? Dan weet de andere dat het een lastige dag is en kan je beter rekening houden met elkaar.
Samen en toch apart
Het hoeft bij jullie helemaal niet zo te zijn, maar veel verschillen in de rouw bij koppels zijn terug te brengen tot een eenvoudig principe dat gebaseerd is op het duaal procesmodel:
- Veel papa’s rouwen herstelgericht. Ze pikken sneller de draad van hun ‘normale leven’ weer op. Dat betekent niet dat ze daarom hun verdriet zouden wegduwen of hun kind(je) zouden vergeten, integendeel het is net hun manier om het leefbaar te houden mét hun kind in het hart en het hoofd.
- Mama’s rouwen vaker verliesgericht. Ze willen langer ‘vasthouden’ en zijn bang om opnieuw in het normale leven te stappen. Want zolang ze zich kunnen onderdompelen in hun verdriet, is hun kind(je) dicht bij hen. Op die manier vinden ze soms troost in het rouwen.
Je kan het zien als een roeibootje met twee spanen: één spaan staat voor de herstelgerichte kant van rouw, de andere spaan voor de verliesgerichte kant. Eigenlijk heb je een afwisseling nodig tussen beide spanen om met je bootje vooruit te geraken, maar vaak zien we dat mensen toch een voorkeur hebben voor één van beide roeispanen. Daar kunnen ze krachtigere slagen mee maken.
Ongerustheid
Zeker bij het verlies van een baby tijdens de zwangerschap of net na de geboorte zijn er ook puur lichamelijk heel grote verschillen. Mama’s hebben een zwangerschap (en bevalling) doorstaan, ze moeten fysiek herstellen. Dit verschil in rouw is zelfs maatschappelijk ingebed. Mama’s ‘krijgen’ vanaf een bepaald moment zwangerschapsverlof, papa’s moeten veel sneller terug aan het werk, tenzij ze ziekteverlof vragen.
We horen vaak binnen koppels dat ouders bezorgd zijn om elkaar. De ene zit ontzettend diep in het verdriet, terwijl de andere net snel terug aan het werk gaat en zijn of haar verdriet lijkt te verdringen. Het is heel normaal dat die ongerustheid tussen koppels bestaat, dat is eigenlijk gewoon een blijk van diepe liefde en verbondenheid voor elkaar.