Als het ondenkbare je overkomt, wacht de loodzware taak om een afscheid te organiseren. Laten we beginnen met het belangrijkste: niets moet en alles mag. En weet dat wij je alvast volledig steunen als je voor een heel persoonlijke afscheidsdienst wil gaan. Bij een baby is een afscheidsritueel een belangrijk moment om mensen kennis te laten maken met je baby, bij een opgroeiend kind is het een belangrijk moment om samen afscheid te nemen.
Er bestaan ontzettend veel verschillende mogelijkheden. Je kan alles zelf doen, een plechtigheid laten uitwerken door vrienden en familie, een grote rol geven aan religie of bijvoorbeeld beroep doen op een ritueelbegeleider of afscheidsplanner.
Locatie
Als locatie voor een dienst kan je een kerk of crematorium kiezen, maar het kan ook in een park, een tuin of een ander favoriet plekje van jezelf of je kind. Ook de opstelling van de ruimte en stoelen kan heel belangrijk zijn. Sommige ouders vinden het fijn om het kistje of urne te omsluiten met de aanwezigen. Vraag dus zeker na wat mogelijk is en schuif je wensen naar voren.
Vormgeving
In een dienst van een kind(je) wordt er vaak met veel kleur en speelsheid gewerkt. Sommige ouders werken rond een thema of een lievelingskleur. Zo kan je bijvoorbeeld knuffels, lievelingsspeelgoed of andere typische eigenschappen of toekomstdromen mee betrekken in een mooi afscheidsverhaal.
Genodigden
Voor sommige ouders is het evident om een afscheidsdienst open te zetten voor iedereen en voor anderen is intimiteit dan weer een voorwaarde. Bespreek samen wat jullie wensen en wie jullie erbij willen hebben. Ook de genodigden kan je op een persoonlijke manier betrekken bij de dienst. Zo kan je bijvoorbeeld iedereen vragen om een kleine knuffel, een autootje, een tekening, … mee te brengen in plaats van bloemen of kransen. Of zorg ervoor dat de aanwezigen op de dienst een kleuraccent dragen die belangrijk of symbolisch voor jullie is.
Je kan ook wensen of boodschapjes verzamelen door bijvoorbeeld een papieren zonnebloemblaadje, vlinder, ster of herfstblaadje te geven om iets op te schrijven bij de start van de afscheidsdienst. Bij het groeten op het einde van de viering kunnen genodigden hun warme wensen dan op het kistje of bij de urne leggen. Of je steekt bij de rouwbrief een papieren symbooltje waarbij ze uitgenodigd worden om iets te schrijven. Bij de afscheidsdienst kunnen mensen die dan met een touwtje in een herinneringsboom hangen vooraan naast de kist of de urne.
Je mag ons altijd contacteren voor het uitlenen van onze grote, houten herinneringsboom. Die is 1m70 hoog en bestaat uit twee grote vlakken die je dwars in elkaar kan zetten.
Daarna kunnen deze briefjes ook nog in een mooi boek geplakt worden als warme herinnering voor jullie gezin.
Licht en warmte
Kaarsjes of andere lichtbronnen geven vaak een warm gevoel. Op ons Pinterestbord kun je ideeën vinden om de ruimte zacht aan te kleden. Laat ook zeker anderen helpen als je zelf de kracht niet hebt. Er kunnen ook kaarsjes worden uitgedeeld om licht te brengen tijdens de viering door verschillende mensen uit verschillende hoeken. Om zo licht en warmte te brengen rond het kistje of urne.
Ritueel afscheid
Er wordt vaak tijdens een afscheid een fysiek moment gecreëerd om de genodigden zelf afscheid te laten nemen. Zoals hierboven vermeld kan dit tijdens de dienst, maar ook na de dienst is hier ruimte voor. Bij het buitengaan kan je eventueel ballonnen oplaten of bellen blazen.
Herinnering
Soms wordt er tijdens of na de dienst iets uitgedeeld, maar je mag gerust verder denken dan een klassiek gedenkprentje. Je kan ook zonnebloemzaadjes of vergeet-me-nietjes uitdelen, een doosje vol met kusjes en knuffels meegeven, een theelichtje met de naam van je kind(je) of zelfs een snoephartje. We verzamelden een bord vol inspiratie op onze Pinterest.
Kinderen
Je kan tijdens de dienst ook aandacht geven aan het verdriet van kinderen. Zo zou je een kinderverhaal kunnen voorlezen over afscheid nemen, terwijl de aanwezige kinderen vooraan op kussentjes zitten. We maakten een literatuurlijst om je te inspireren. De meeste boeken kan je ook gratis ontlenen in een Koesterhuis, de warme thuishaven voor gezinnen van het Berrefonds.
Muziek
Muziek is voor veel gezinnen heel belangrijk. De juiste nummers met de juiste teksten of net dat ene liedje wat je kind wild meezong of fel bewoog in de buik. We maakten een inspirerende playlist met passende muziek op Spotify. Denk je zelf aan een nummer dat nog niet in onze lijst staat, laat zeker van je horen.
De grote kindervriend Kapitein Winokio schreef voor het Berrefonds en de koesterkoffer een heel klein liedje dat ook bruikbaar is om afscheid te nemen. De partituren kan je hier vinden, zodat je het ook kan meespelen op een instrument.
Teksten
De juiste woorden vinden om afscheid te nemen zijn er niet. Het alfabet kent te weinig letters en de grote emoties zijn amper uit te drukken in woorden. Toch zijn woorden belangrijk voor ouders en eventueel anderen om nog uit te spreken in het bijzijn van de genodigden of voor zichzelf. Sommige ouders kunnen het mooi verwoorden en andere ouders krijgen niets over de lippen. Volg je eigen ritme en gevoel en spreek eventueel af dat iemand anders in je plek overneemt als het niet meer gaat. Of laat je tekst onder begeleiding van muziek projecteren op een scherm. Als je het fijn vindt, kan je ook altijd familie, vrienden of klasgenootjes iets laten voorbrengen
Napraten
Na de viering zijn er tal van mogelijkheden. Ook hier doet iedereen het anders. Sommige gezinnen vinden het samenzijn en ondersteunend gevoel fijn en anderen willen liever na een intens moment graag wat tijd voor zichzelf nemen. Je kan een drink of broodjesmaaltijd organiseren, samen een mooie wandeling maken of een pannenkoek gaan eten, naar de vlindertuin in de Zoo gaan, samen een blotevoetenpad wandelen of een boom of vlinderstruik planten in jullie tuin. Weet ook dat dit zaken zijn die niet per se moeten na de afscheidsdienst. Ook weken later of op een verjaardag kan dit aan bod komen.
Foto’s en beelden
Het kan misschien gek klinken, maar er is ook mogelijkheid om de dienst te laten filmen of op foto vast te leggen. Op het moment dat deze beslissing dient genomen te worden, denk je vast dat dit een gek idee is. Toch hebben we de ervaring dat ouders die er wel voor kozen hier achteraf dankbaar voor zijn.
Je ziet… Heel veel verschillende manieren om in te vullen dus. We hopen jullie misschien een beetje geholpen te hebben met deze inspiratie. We wensen jullie veel kracht om er een mooie viering van te maken.
Weet dat je ons altijd mag bellen voor goede raad of referenties. We raden alvast deze partners met een gerust hart aan:
- Lou’k up
- Karmozijn
- Anderzijds
- Doodgewoon
- Duurzaam afscheid
- Op eigen wijze
- Gemoedsrust
- Nooit vergeten
- Courage
- De dagen
- Atelier Moon – Julie Deprez
Zorg goed voor elkaar en jezelf. Mochten we nog met iets kunnen helpen, aarzel dan niet om ons even te contacteren.